BDO dla producentów napojów alkoholowych

Każdy nowy rok to przynosi nam nowe przepisy, wymagania i obowiązki. Kolej rzeczy, która niekoniecznie zawsze nas cieszy. W tegorocznym prezencie gwiazdkowym, nasz krajowy regulator przypomina, iż każdy producent towarów, które posiadają opakowanie (a zatem także każdy producent napojów alkoholowych – pakowanych najczęściej w butelki) jest wprowadzającym produkty w opakowaniach. Status taki wiąże się z licznymi obowiązkami m.in. koniecznością wpisu do tzw. rejestru BDO. Niedopełnienie tego obowiązku może skończyć się nałożeniem poważnych kar finansowych. O tej sprawie, budzącej wielkie emocje wśród przedsiębiorców ale i niemałą panikę wśród urzędników, w dzisiejszym wpisie.

Słynny i przerażający wielu, rejestr BDO – w pełnym brzmieniu – Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami stanowi część bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Rejestr BDO został uruchomiony 1 stycznia 2018 r., jednak dopiero od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy wpisani do Rejestru BDO będą musieli prowadzić ewidencję i sprawozdawczość odpadów.

KTO MUSI UZYSKAĆ WPIS W REJESTRZE BDO?

Pod obowiązek rejestracji podlegają wszystkie podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2013 poz. 21) w tym podmioty o których mowa w punkcie 6 litera f tegoż przepisu tj. takie, które wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach. Właściwą w tym zakresie a nam bardzo pomocną dla dalszych ustaleń, jest tu ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. 2013 poz. 888).

Opakowaniem w rozumieniu przepisu wspomnianej ustawy jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych. Nie pozostawia więc wątpliwości, iż interesująca nas w sposób szczególny butelka (ale też butelka plastikowa, petainer, puszka czy karton) stanowi opakowanie. Jako producenci produktów w opakowaniach, powinniśmy dokonywać wpisu do przedmiotowego dziś, Rejestru BDO.

Wprowadzającym produkty w opakowaniach jest natomiast podmiot wykonujący działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach, w szczególności wprowadzający do obrotu produkty w opakowaniach pod własnym oznaczeniem rozumianym jako znak towarowy lub pod własnym imieniem i nazwiskiem lub nazwą, których wytworzenie zlecił innemu przedsiębiorcy (art. 8 pkt 23 lit. a) – w tym kontekście wprowadzającymi będą także browary kontraktowe i podobne im operacyjnie podmioty. Wprowadzającym jest również pakujący produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadzający je do obrotu oraz prowadzący punkt handlowy powyżej 500 m2, sprzedający produkty pakowane w takim punkcie lub prowadzący więcej niż jeden punkt handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000 m2, sprzedający produkty pakowane w tych punktach

Wprowadzającymi produkty w opakowaniach będą więc zasadniczo wszyscy producenci towarów, które są umieszczone w opakowaniach – w tym producenci, pakowanych z natury rzeczy, napojów alkoholowych. 

KTO NIE MUSI UZYSKIWAĆ WPISU W REJESTRZE BDO?

Wpisowi do omawianego rejestru, nie podlega z mocy ustawy:

• osoba fizyczna oraz jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą, która wykorzystuje odpady na potrzeby własne,
• podmiot mający ziemię, na której są stosowane komunalne osady ściekowe do:
  • uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu,
  • uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz,
• podmiot, który prowadzi nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów opakowaniowych i odpadów  w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, takich jak np. leki i opakowania po nich,
• transportujący wytworzone przez siebie odpady,
• rolnik, będący wytwórcą odpadów, gospodarujący na obszarze poniżej 75 ha.

Ostatni z wyjątków będzie z pewnością elektryzował producentów napojów alkoholowych, którzy wytwarzają je z surowców własnych, tzn. sadowników i winiarzy wyrabiających cydr i wino, z własnych sadów oraz winnic. Problem polega na tym, że ani winiarz ani też producent cydru wcale być rolnikami nie muszą. Mało z tego. Nawet gdyby producent któregoś z tych wyrobów posiadał status rolnika, to nie ma wątpliwości, iż działalność polegająca na produkcji wina czy też cydru – działalności rolniczej nie stanowi. Uprawiający więc jabłka, gruszki czy winogrona rolnicy, w zakresie ich przetworzenia na lubiane prze wszystkich napoje rozrywkowe, prowadzą bowiem regulowaną działalność gospodarczą. Tu pojawia się jednak inny kłopot.

CZY MAŁY WINIARZ POWINIEN REJESTROWAĆ SIĘ W BDO?

Ustaliliśmy już wielokrotnie, że produkcja wina nie stanowi działalności rolniczej jako, że nie spełnia warunków z art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350) – gdzie działalność rolniczą, zdefiniowano. Jak wiedzą wszyscy zainteresowani niniejszy akapitem, działalność polegająca na wytwarzaniu wina jest co do zasady regulowaną działalnością gospodarczą i wymaga wpisu do specjalnego rejestru producentów prowadzonego przez ministra rolnictwa. Wyjątek (choć w praktyce to raczej reguła :P) stanowią winiarze, którzy mieszczą się w rocznym limicie 1000 hl wina produkowanego z owoców pochodzących wyłącznie z własnych winnic – zwanych też potocznie małymi winiarzami. Produkcja taka może być prowadzona przez przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą, którą z zastrzeżeniem kolejnego wyjątku, winiarz zarejestrować musi nawet jeśli jest rolnikiem – warto powtórzyć bowiem do znudzenia – sama produkcja wina działalności rolniczej nie stanowi.

Czy winiarz jest rolnikiem?

W przypadku jednak bardzo małego winiarza, czyli takiego, który produkuje zaledwie do 100 hl wina z upraw własnych w ciągu roku, przewidziano jeszcze jeden, szczególny wyjątek. Producent taki, będący rolnikiem, może bowiem działalności gospodarczej nie prowadzić wcale. Kluczowa w tym przypadku ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018 poz. 646), wyłącza go bowiem spod swoich regulacji (art. 6 ust. 1 pkt 3). Otwartym pozostaje więc pytanie, czy winiarz taki, który przedsiębiorcą nie jest, tj. nie prowadzi działalności gospodarczej – powinien podlegać przepisom adresowanym do osób wykonujących działalność gospodarczą? – jak np. przywołany i zdefiniowany już wyżej wprowadzający produkty w opakowaniach (przypomnę – podmiot wykonujący „działalność gospodarczą” w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach). Jednoznaczną odpowiedź na to pytanie przyniesie niestety dopiero praktyka urzędnicza, której dziś brakuje nawet w przypadku podmiotów o liczebności znacznie większej niż bardzo mali winiarze. Naturalnie nikt o winiarzach nie myślał pisząc przedmiotowe przepisy a z pewnością już nie brał pod uwagę części nielicznego wciąż środowiska, która prowadzi swoją szlachetną aktywność, nie realizującą znamion właściwych przedsiębiorcy.

O ile konieczność wpisu do rejestru BDO winiarza, który prowadzi działalność gospodarczą nie podlega w mojej ocenie większej wątpliwości (wytwarza niewątpliwie towary paczkowane) to także winiarzom nieprowadzącym oficjalnie działalności gospodarczej, wpis do rejestru powinienem nawet w obliczu niepewności, jednak polecić. 

Czy winiarz jest przedsiębiorcą?

JAK ZŁOŻYĆ WNIOSEK?

Wniosek należy złożyć teoretycznie przed rozpoczęciem działalności (bardzo śmieszne).

WNIOSEK REJESTROWY (docx)

WNIOSEK REJESTROWY (pdf)

Wniosek złożyć możemy w formie tradycyjnej (osobiście lub pocztą) u marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (osoba fizyczna) lub siedzibę (osoba prawna) albo też elektronicznie za pośrednictwem interaktywnego formularza, korzystając z dobrodziejstw podpisu profilem zaufanym.

Pamiętajcie, że wypełniamy tylko tę część formularza, która nas dotyczy! Jego rozmiar jest nieco deprymujący ale tak naprawdę interesuje nas zaledwie mały fragment – Dział VI tabela 4. 

Marszałek województwa ma 30 dni od złożenia poprawnego i kompletnego wniosku na dokonanie wpisu do Rejestru BDO.

Dokładne informacje proceduralne znajdziecie na stronie BDO – bdo.mos.gov.pl

ILE TO KOSZTUJE UZYSKANIE WPISU?

Cześć wniosków wymaga dokonania opłaty, którą uiścić należy na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego.

Opłaty te wynoszą:

100 zł – dla mikroprzedsiębiorców

300 zł – dla podmiotów, które nie spełniają powyższych wymagań

Opłata rejestrowa obowiązuje przedsiębiorców:

• wprowadzających sprzęt i autoryzowanych przedstawicieli
• wprowadzających baterie lub akumulatory
• wprowadzających pojazdy
• producentów, importerów i wewnątrzwspólnotowych nabywców opakowań
• wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach
• wprowadzających na terytorium kraju opony
• wprowadzających na terytorium kraju oleje smarowe

W przypadku prowadzenia działalności podlegającej wpisowi do Rejestru BDO w więcej niż jednym zakresie – należy dokonać tylko jednej, najwyższej opłaty rejestrowej.

ILE KOSZTUJE BRAK UZYSKANIA WPISU?

Sankcje za niestosowanie przepisów BDO mogą przyjąć dwie formy:

areszt lub grzywna (od 100 zł do ponad 1 mln zł) w przypadku:

• nie złożenia wniosku o wpis do Rejestru BDO,
• nie złożenia wniosku o zmianę wpisu,
• nie złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru,
• złożenia wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym,
• naruszenia obowiązków sprawozdawczych i ewidencyjnych.

Od 1 stycznia 2020 r. karze grzywny lub aresztu będzie też podlegał także każdy, kto nie będzie:

• przechowywał przez określony czas, udostępniał lub przedkładał dokumentów i wszelkich danych, do których zobowiązuje go ustawa,
• posiadał w trakcie transportu odpadów potwierdzenia wygenerowanego z BDO.

administracyjne kara pieniężna (od 5000 zł do 1 mln zł) w przypadku

• prowadzenia działalności bez wymaganego wpisu do Rejestru BDO,
• nieumieszczania na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością numeru rejestrowego, który jest nadawany przez Marszałka podczas rejestracji w BDO

Brak dopełnienia obowiązków wynikających z BDO jest zatem opcją znacznie droższą.