fbpx

Legalna produkcja alkoholu na potrzeby domowe

Jesień to przede wszystkim czas winobrania – zarówno tego wielkiego, odbywającego się w licznych już polskich winnicach – jak i tego małego, polegającego na zbieraniu dorodnych owoców przydomowych krzewów. Jesień to także czas gdy dojrzewają jabłka – naturalny surowiec lubianych coraz bardziej cydrów, chętnie tworzonych też domowym sposobem. Jesień to też czas dojrzewania nastawianych tradycyjnie nalewek, którymi raczyć będziemy się w chłodne wieczory. Inni, umilać będą sobie zimowe dni na podgrzewaniu swoich kuchni, domową warką piwa. Czy wytwarzanie napojów alkoholowych w domu jest legalne? Jeśli tak to musimy się liczyć z jakimiś ograniczenia? O tym wszystkim w dzisiejszym, niedzielnym wpisie 🙂


WINA, MIODY, CYDRY

Produkcja wina (rozumianego jako gronowe), wszelkiego rodzaju win owocowych, cydrów, perry oraz wielu innych, im podobnych fermentowanych napojów winiarskich (art. 3 ust. 1 poniższego przepisu), regulowana jest ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz.U. 2011 nr 120 poz. 690). Jak wyłącza już sama ustawa w art. 1 ust. 2 – przepisów ustawy nie stosuje się do wyrobów winiarskich wyrobionych domowym sposobem na użytek własny i nieprzeznaczonych do wprowadzenia do obrotu.

Przepisów związanych z rejestracją działalności regulowanej w zakresie produkcji wyrobów winiarskich (rozliczne obowiązki formalne w tym przede wszystkim wpis do stosownego rejestru), nie będzie zatem dotyczyła produkcji domowej jeśli ta będzie spełniała łącznie kilka przesłanek:

  • domowy sposób wytworzenia (niezbyt precyzyjne ale i niekłopotliwe w praktyce określenie)
  • użytek własny (to jeszcze sobie wyjaśnimy)
  • nie na sprzedaż (co chyba oczywiste)

Podobny katalog przesłanek, których spełnienie wyłącza stosowanie przepisów, zawiera w tym zakresie, ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. 2009 nr 3 poz. 11). Ta w art. 47 ust. 1 pkt 3, zwalnia z ogólnego obowiązku produkcji w składzie podatkowym: piwa, wina i napojów fermentowanych, wytwarzanych domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczonych do sprzedaży.

Poza wyłączaniem produkcji domowej z obowiązku produkcji w składzie podatkowym, wina domowe korzystają także ze zwolnienia z samej akcyzy. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz.U. 2017 poz. 430) zwalnia z tego uciążliwego podatku piwo, wino i napoje fermentowane, wytworzone domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczone do sprzedaży (§ 8).

Jak łatwo zauważyć, warunki wyłączeń dla produkcji domowej pokrywają się w powyższych przepisach. Jedyną, dodatkową przesłanką wprowadzaną przez prawo akcyzowe jest ograniczenie kręgu osób korzystających z tego zwolnienia jedynie do osób fizycznych.

Rejestracja winnicy – krok po kroku


PIWO

Produkcja piwa nie doczekała się w polskim porządku prawnym, swojej własnej ustawy, tak jak ma to miejsce w przypadku wina. Należy jednak zauważyć, że przesłanki wyłączenia z obowiązku produkcji w składzie podatkowym oraz zwolnienia z samej akcyzy dotyczą także produkcji piwa.

Naturalnie musimy nadal spełniać wszystkie wymagane prawem warunki (łącznie!) – nasza produkcja domowa musi być zatem wytwarzana przez nas na własny użytek i nieprzeznaczona do sprzedaży.


NALEWKI 

Nalewki owocowe produkowane na bazie alkoholu etylowego o mocy objętościowej alkoholu poniżej 80% są klasyfikowane jako wyroby spirytusowe i jako takie objęte są ustawowym wykazem wyrobów akcyzowych, do których stosuje się procedurę zawieszenia poboru akcyzy i których produkcja musi odbywać się w składzie podatkowym. W domowych warunkach, nalewki wytwarza się jednak co do zasady z zakupionego alkoholu, od którego odprowadzono już akcyzę, możemy skorzystać ze zwolnienia z powyższego obowiązku produkcji w składzie. Zgodnie bowiem z przepisem określonym w art. 41 ust. 1 pkt 1, produkcja nalewek z wykorzystaniem alkoholu etylowego z zapłaconą akcyzą, jest czynnością opodatkowaną podatkiem akcyzowym, która nie musi być jednak dokonywana w składzie podatkowym.

Także samych przepisów ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych (Dz.U. 2006 Nr 208 poz. 1539), z dyspozycji zawartej w niej samej (art. 2) nie stosuje się do napojów spirytusowych wytworzonych domowym sposobem, na własny użytek i nieprzeznaczonych do obrotu. Napojem spirytusowym jest w tym przypadku oczywiście sama nalewka – nie zaś służący do jej produkcji spirytus (nie ma tak dobrze :P). O tym jednak dalej.

Nalewkowy ambaras


DESTYLATY

Tematyka ta zawsze rozpala umysły żądnych alkoholu w swojej najczystszej, niemalże doskonałej formie 🙂 Dobrych wieści jednak nie mam. Wbrew rozlicznym mitom (nie, „…kolega policjant mówił, że wolno dla siebie…” nie jest żadnym źródłem prawa). Produkcja alkoholu etylowego, bo z tym zdarzeniem mamy formalnie do czynienia, nie jest prawnie dopuszczalna, nawet na użytek własny. Ustawodawca zwyczajnie nie przewidział zwolnień dla tego typu produkcji na użytek własny. Nie ma zatem żadnego przepisu, którym można podpierać rzekomą legalność bimbrownictwa.

 


GRANICE UŻYTKU WŁASNEGO

Dyrektywa Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych w celu zagwarantowania uczciwego stosowania zwolnień od podatku państwa członkowskie mają prawo zwolnić od podatku akcyzowego piwo, wino oraz inne napoje przefermentowane, niemusujące i musujące produkowane przez osoby fizyczne i konsumowane przez producenta, członków jego rodziny lub jego gości, pod warunkiem że nie dokonuje się ich sprzedaży. Precyzyjny zapis konsumowane przez producenta, członków jego rodziny lub jego gości w polskim prawie odnalazł się w dość kłopotliwej formie na własny użytek.

Zasady wykładni prawa pozwalają spojrzeć na problem użytku własnego przez celowość jego wprowadzenia, a zatem na nieco mniej lapidarną dyrektywę. Trzeba zatem przyjąć, iż użytek własny sprowadza się do konsumpcji:

  • własnej producenta
  • członków rodziny producenta
  • gości producenta

a zatem wyłącznie w sytuacjach bardzo prywatnych, w towarzystwie osób z którymi mamy poufałe stosunki. Wykluczone jest podawanie alkoholu domowego gościom naszych restauracji czy hoteli, na festynach, publicznych przeglądach, targach, itp. wydarzeniach. Jeśli przekroczymy granice użytku własnego, wykroczymy też poza jedną z przesłanek zwalniających nas z całego szeregu obowiązków komercyjnej produkcji.

Na potrzeby własne…


Mam nadzieję, że dzisiejszy wpis pomógł Wam zorientować się nieco w granicach legalności domowej produkcji trunków. Odpowiedzi na więcej pytań w tym temacie znajdziecie oczywiście na stronie www.prawoalkoholowe.pl, na którą serdecznie Was zapraszam 🙂 

Komentarze
  • czy rejestrując sprzedaż wina z winogron pochodzących z własnej winnicy muszę być rolnikiem posiadającym minimum 1 ha przeliczeniowy? Rozumiem, że aby sprzedawać wino, najprostszą formą jest bycie rolnikiem i zarejestrowanie pozarolniczej działalności gospodarczej, a jak przeczytałem na stronie KRUS, aby to uczynić trzeba był ubezpieczonym z ustawy (czyli mieć minimum 1ha przeliczeniowy) przez minimum 3 lata

  • Czy częstując gości własnego gospodarstwa agroturystycznego, winem samodzielnie wytwarzanym (z winogron z własnej winnicy), nadal można mówić o „konsumpcji na użytek własny”?
    Mam tu na myśli „bezpłatnego” częstowanie – rozliczone np w cenie noclegu, posiłku itp.
    Jeśli takie obejście jest możliwe to czy wszelkie formalizacje i podatki w tej konkretnej sytuacji, można pominąć?
    Mowa tu o rodzinnym gospodarstwie rolnym, gdzie winnica zajmuje jego część (0,50 ha). Nie ma przy tym zarejestrowanej działalności gospodarczej.

    • Jak napisałem we wpisie, użytek własny został dookreślony w sposób który nie pozostawia większych wątpliwości – konsumpcja własna, częstowanie rodziny i gości, gdzie gości należy niewątpliwie rozumieć jako przyjaciół i znajomych, tj. osoby pozostające w stosunkach prywatnych. Jeśli są to goście naszej agroturystyki, którzy korzystają z usług to nie mówimy tu już o użytku własnym. Rozliczanie wina w cenie posiłku czy noclegu stanowi oczywiście omijanie przepisów o wychowaniu w trzeźwości. Sprzedaż napojów alkoholowych może bowiem odbywać się wyłącznie na podstawie posiadanego zezwolenia. Inaczej zachowanie takie realizuje znamiona przestępstwa. Winnica nie jest małą, zatem rekomenduję dokonać rejestracji i oficjalnie wprowadzać własne wino do sprzedaży 🙂

  • Mieszkając przy granicy niemieckiej można by produkować na własne potrzeby po niemieckiej stronie (gdzie jest to dozwolone) a potem przywozić sobie w ramach dozwolonego limitu przewozu przez granicę 😉

    • Tak, Robert Makłowicz nagrywał kiedyś program na terenie Słowacji z tego powodu 😉

    • Niestety nie. Przepisy nie przewidują możliwości produkcji na użytek własny destylatów z surowca „bezpośrednio po fermentacji”.

  • Zatem, jeśli destylacji nie może podlegać substrat powstający bezpośrednio po fermentacji, a może być wykonywana destylacja z produktów fermentacji, które po niej podlegały dodatkowym obróbkom (np. Maceraty). To czy można przyjąć, że wina domowe na użytek własny (nie wymagają przecież opłaty akcyzowej), które zostaną poddane kupażowaniu tracą własności produktu powstałego bezpośrednio po fermentacji?
    A co za tym idzie, jeśli podobnym procesom poddamy wszelkie półprodukty do wytwarzania Okowit czy Whisky, można by przyjąć, że warunki do produkcji destylatów w typach okowity, winiaki, whisky, itp. zostały spełnione?

    • Jak już pisałem, przepisy prawa polskiego przewidują produkcję wyrobów spirytusowych (jak choćby nalewek) na potrzeby własne. Nie może się to jednak odbywać bezpośrednio po fermentacji. Dopuszczalnym będzie zatem destylowanie nastawów na okowicie, wódce, spirytusie i innym alkoholu już wcześniej destylowanym czy rektyfikowanym. Niedopuszczalne jest jednak destylowanie półproduktów, jeśli rozumiemy przez nie wino, cydry, zaciery zbożowe czy nastawy cukrowe, itp. produkty powstałe w wyniku fermentacji.

  • Czy dozwolona jest serwowanie wytworzonego samodzielnie alkoholu gościom weselnym? Czy hotel, w którym mieści się sala weselna może ponosić z tego tytułu jakąś odpowiedzialność?

    • Muszą zostać spełnione warunki przewidziane prawem tj. alkohol musi być wytworzony przez osobę fizyczną, domowym sposobem, nie może być przeznaczony na sprzedaż i może być wykorzystany wyłącznie do użytku własnego – tj. konsumpcji prywatnej wraz z rodziną i przyjaciółmi. Zasadniczo w przypadku wesel mamy do czynienia z sytuacją gdy alkohol spożywają faktycznie osoby pozostające w stosunkach poufałych, rodzinnych i przyjacielskich. Warunku użytku własnego wydają się być zatem zachowane. Inną sprawą jest odpowiedzialność lokalu za podawanie w nim artykułów spożywczych przyniesionych przez gości, które mogą być szkodliwe.

    • Jeśli spirytus będzie z oficjalnego źródła to tak – będzie to legalne, oczywiście wyłącznie na potrzeby własne.

      • Czy to wynika z przepisu czy jest wnioskiem podważalnej interpretacji? Chciałem też na własny użytek redestylowac macer na bazie kupionego spirytusu ale spotkałem się wcześniej z opinia ze taki proceder nie jest „legalny”

  • Witam,czy można założyć legalna bimbrownie płacąc podatki ,akcyzę jako dobro regionalne?

    • Jeśli mówimy o gorzelni to zawsze można ją legalnie założyć, realizując konieczne w tym zakresie procedury 🙂 Czy będzie to dobro regionalne to zależy wyłącznie od umiejętności gorzelnika 😉

  • Dzień dobry,
    Czy produkcja miodu pitnego w domu na wlasny uzytek jest legalna?
    Dziękuję

  • Dzień dobry,
    Co w takim razie należy uczynić, aby wyprodukować na własny użytek brandy/whisky? Do wina / przefermentowanego nastawu jęczmiennego należy dodać legalnie zakupionego spirytusu i wówczas go przedestylować?
    Z góry dziękuję za odpowiedź

    • Niestety nie istnieje sposób na legalną produkcję destylatów w Polsce na użytek własny.

  • Witam. Czy wyprodukowanie nastawu cukrowego dla potrzeb wlasnych tzw. „cukrowki” jest legalne?

    • Wyprodukowanie nastawu cukrowego na użytek własny jest oczywiście legalne… Jeśli tylko lubimy „wino z buraka cukrowego” to nie widzę przeszkód 😉

  • Witam.
    Czy wyprodukowanie nastawu cukrowego tzw „cukrowki” dla potrzeb wlasnych jest legalne?
    Pozdrawiam

  • Dzień dobry,
    czy podarowanie własnej nalewki, do zakupionego przez kogoś przedmiotu, rękodzieła itp., jest legalna?
    Tzn., klient kupuje ode mnie rękodzieło, ja do niego dołączam w gratisie 200ml nalewki.
    Czy mogę to zrobić?

    • Nie. Nalewka wyprodukowana domowo, może być spożyta wyłącznie przez nas lub naszych przyjaciół. Żadna forma rozdawania jej klientom nie wchodzi w grę do czasu zarejestrowania oficjalnej produkcji. Także w przypadku rozdawania oficjalnych nalewek (pod banderolą) należy zwrócić uwagę na dwie sprawy. Pierwszą jest omijanie przepisów prawa (ukrywanie sprzedaży produktu), drugą zaś zakaz premiowanej sprzedaży napojów alkoholowych.

  • Zatem jak rozumiem, gdy kupię jakiś alkohol (wódkę 40%/ spirytus spożywczy 60% lub wyżej) i produkty do niego, wytworzę nalewkę: na własny użytek, w domowych warunkach i nie na sprzedaż, to ewentualna kontrola organu administracji publicznej nie przysporzy mi kłopotów? 😉

  • Czy legalne jest fermentowanie wina na użytek własny, jeśli jest się osobą niepełnoletnią?

  • Rozumiem że mogę destylować np zioła zalane kupionym spirytusem. Natomiast w jaki sposób mam wykazać legalność tego działania w trakcie ewentualnej kontroli???
    Trzeba mieć butelki po spirytusie?
    Mam gotowy wyrób powstały z destylacji legalnego spirytusu i ziół, następnie mam kontrol i co wówczas??? Jak wykazać z czego to powstało i że jest to legalne??
    Pozdrawiam

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Formularz

Chcesz zadać pytanie lub potrzebujesz pomocy? Napisz do mnie