Nie taki diabeł straszny… czyli certyfikacja wina

Każda szczególna cecha, którą oznaczyć planujemy naszą butelkę wina, może mieć istotne znaczenie dla konsumenta. Cechy te mogą być bowiem praktyczną wskazówką jak też wyróżnikiem jakości czy źródłem prestiżu. Zanim stosowny zapis ozdobi naszą etykietę, w trosce o dobro konsumenta i samego rynku, podlegać będzie urzędowej ocenie. Wpisy na temat certyfikacji wina gościły już na tej stronie. Warto jednak przypominać to tym wszystkim winiarzom, zwłaszcza w sierpniu… gdy upływa termin na zgłaszanie zasadniczych wniosków.

WPIS AKTUALIZOWANY – 18 MARCA 2022 R.

CO PODLEGA CERTYFIKACJI?

Jak już ustaliliśmy we wstępie, certyfikacji podlegają informacje o wyjątkowym znaczeniu. Do takich należą niewątpliwie informacje o pochodzeniu, ekologicznym czy też biodynamicznym charakterze uprawy i produkcji ale też informacje o roczniku w którym wino powstało i odmianach winorośli jakie wykorzystano. Ochrona pochodzenia jest rzeczą oczywistą. Lokalne tradycje, szczególne siedliska czy prestiż regionu mogą znacząco wpłynąć na popyt i cenę. Ochrona apelacyjna pozwala też często rozeznać bardziej obytemu konsumentowi w stylistyce wina czy określić szczepy winorośli i ich proporcje w winie. Tematyka ta niewątpliwie wymaga szerszego omówienia, budzi też w Polsce pewne emocje. Zasłużyła zatem na odrębne potraktowanie.

Niewątpliwie podobny efekt rynkowy wywołuje też „zielony listek” czy inna forma wyróżnienia produktu ekologicznego. Także i tę kwestę oraz sposoby certyfikacji eko i bio, pozostawimy sobie innej okazji. Dziś przyjrzyjmy się raz jeszcze procedurze certyfikacji odmiany i rocznika.

JAK SIĘ TO ROBI?

Certyfikacja nie jest oczywiście obowiązkowa ale możliwa i pożądana. Wnioskować o certyfikację może oczywiście jedynie producent wina wyrabiającego wino z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wniosek, składa się nie później niż na 2 tygodnie przed dokonaniem zbioru winogron, które mają zostać przeznaczone do wyrobu danej partii wina lub moszczu, lecz nie później niż do dnia 15 września danego roku winiarskiego.

Uchybienie temu terminowi wyklucza możliwość oznaczenia wina rocznikiem i/lub odmianą!

Certyfikacja wina lub moszczu jest przeprowadzana przez wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych właściwego ze względu na miejsce wyrobu wina lub moszczu, na wniosek producenta wina, w odniesieniu do partii wina lub moszczu.

Wniosek taki zawiera:

1. imię i nazwisko lub firmę producenta wina
2. siedzibę i adres oraz adres do doręczeń producenta wina
3. numer NIP, o ile producent wina taki numer posiada, albo numer PESEL tego producenta
4. wskazanie miejsca wyrobu wina
5. numer identyfikacyjny plantatora winorośli zawarty w ewidencji winnic, z którego winogron będzie wyrabiane wino,
   oraz wskazanie, czy te winogrona pochodzą z upraw własnych
6. Dane dotyczące partii wina lub moszczu obejmujące:
   • nazwy odmian winorośli lub ich synonimy – w przypadku wyrobu wina lub moszczu z danej odmiany winorośli
     lub danych odmian winorośli, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 31, a w przypadku gdy te
     przepisy nie zostały wydane – w Międzynarodowym wykazie odmian winorośli lub ich synonimów prowadzonym przez Międzynarodową Organizację ds. Winorośli i Wina (OIV), zwanego dalej odpowiednio „winem odmianowym” lub „moszczem odmianowym”
   • rok winiarski – w przypadku wyrobu wina lub moszczu z winogron zebranych w danym roku winiarskim, zwanych dalej odpowiednio „winem rocznikowym” lub „moszczem rocznikowym”
   • szacunkową wielkość partii wina lub moszczu w hektolitrach
7. Wskazanie numeru identyfikacyjnego plantatora winorośli, od którego producent wina nabył lub planuje nabyć świeże winogrona do wyrobu wina – w przypadku nabywania świeżych winogron do wyrobu wina.

Producent wina może we wniosku podać również inne dane kontaktowe producenta wina, w tym adres poczty elektronicznej, adres strony internetowej lub numer telefonu.

Wzór wniosku o przeprowadzenie certyfikacji znajdziecie TUTAJ

Opowieści o niekompetentnych urzędnikach i koszmarnych kontrolach to zazwyczaj legendy pionierskich czasów 🙂 Dziś proces ten przebiega możliwie bezboleśnie choć niekiedy niezbyt rychliwie. Urzędnicy w większych regionach winiarskich nabyli już stosowną wiedzę oraz sporo praktyki, dzięki czemu certyfikację możemy wpisać na listę zupełnie rutynowych czynności dokonywanych w roku gospodarczym.

CERTYFIKAT DLA WINA

Wojewódzki inspektor jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, po zweryfikowaniu finalnej wielkości partii wina lub moszczu na podstawie danych zawartych w rejestrze przychodów i rozchodów lub informacji otrzymanej od producenta wina, wydaje dla danej partii wina lub moszczu certyfikat dla wina lub certyfikat dla moszczu.

Certyfikat dla wina zawiera:

1. numer certyfikatu dla wina
2. określenie „wino odmianowe” – w przypadku wina odmianowego
3. określenie „wino rocznikowe” – w przypadku wina rocznikowego
4. imię i nazwisko lub firmę producenta wina oraz siedzibę i adres oraz adres do doręczeń producenta wina
5. wskazanie finalnej wielkości partii wina
6. wskazanie organu wydającego certyfikat dla wina.

Numer certyfikatu dla wina producent wina wpisuje do rejestru przychodów i rozchodów oraz umieszcza w dokumentach towarzyszących.

Na etykietach produktów sektora wina dla których wydano certyfikat dla wina odmianowego, można oprócz nazw odmian winorośli lub ich synonimów dodatkowo umieścić określenie „wino odmianowe” uzupełnione o informacje, o których mowa w art. 51 akapicie pierwszym rozporządzenia 2019/33, tj.:

• nazwę danego państwa członkowskiego lub danych państw członkowskich
• nazwę odmiany winorośli lub nazwy odmian winorośli.

Przykładowy numer identyfikacyjny to ORWI24.KO.8230.1.2012/150

gdzie poszczególne elementy to:

• OR – oznaczenie, które wskazuje wino z określonego rocznika (R) oraz wino z określonej odmiany winorośli (O),
• WI24.KO.8230.1.2012 – znak decyzji w sprawie nadania numeru identyfikacyjnego,
• 150 – ilość litrów partii wina.

ILE TO KOSZTUJE?

Wbrew powszechnej opinii koszt certyfikacji nie jest wysoki. Warunki odpłatności za kontrolę i certyfikację określone zostały w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wysokości stawek opłat za przeprowadzenie certyfikacji wina lub moszczu (Dz.U. 2022 poz. 548). Opłata stanowi dochód budżetu państwa i należy ją wnieść na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu właściwego ze względu na miejsce wyrobu wina. Sama opłata złożona jest z dwóch elementów:

Opłata za dojazd do winnicy:

• 8,40 zł – za odległość do 10 km
• 21,00 zł – za odległość 10-50 km
• 63,00 zł – za odległość 50-100 km
• 104,00 zł – za odległość 100-150 km
• 146,00 zł – za odległość 150-200 km
• 167,00 zł – za odległość powyżej 200 km

Opłata za godzinę pracy:

• 28,00 zł – za każdą rozpoczętą godzinę kontroli

Koszty kontroli średniej, polskiej winnicy wynoszą zatem najwyżej kilkaset złotych. Z pewnością warto zainwestować tę kwotę ale o tym nieco więcej w akapicie poniżej…

CZY WARTO?

Jeśli nie pozwalają Ci na coś zanim tego nie sprawdzą i jeśli musisz jeszcze za to zapłacić to pewnie coś w tym jest 😉

Rocznik wina oraz nazwy wykorzystanych przy jego produkcji odmian to w mojej ocenie jedne z najbardziej praktycznych informacji przekazywanych świadomemu konsumentowi. Typowy polski winopijca do kręgu osób jakkolwiek wtajemniczonych z pewnością należy. Możliwe też zatem, że ma swoje preferencje a poza szczególnie lubianymi szczepami jest w stanie wskazać także najprzedniejsze roczniki. Nawet jeśli nie doceniamy konsumenckiego oka to dostrzec musimy praktyczną doniosłość omawianych zapisów dla pośrednika. Restauratora, sprzedawcy w specjalistycznym sklepie czy sommeliera, który niekiedy „w ciemno” musi dopasować daną butelczynę do sensorycznych oczekiwań klienta. Nie ma zatem żadnych wątpliwości – nie tylko warto ale wręcz trzeba!